"==Ćmielów== to jedna z najstarszych fabryk wyrobów ceramicznych w Polsce. Mimo, iż czynna bez przerwy ponad 190 lat, nie posiada dotąd swojej pełnej monografii. Dokonanie takiego zabiegu w stosunku do organizmu żywego i twórczego jest sprawa niezwykle trudną ze względu na ogromne luki w materiale archiwalnym i zabytkowym. Trudność tę pogłębia także wielokierunkowość produkcji zakładu, który wyrabiał fajans i kamionkę, porcelanę i majolikę, materiały budowlane, szamot, piece kaflowe oraz ceramikę techniczną." - Bolesława Kołodziejowa Mało kto wie, że pierwsza wystawa wyrobów fajansowych odbyła się w roku 1821 w Warszawie, czyli w epoce Królestwa Polskiego. Pokazano tam produkty z manufaktur w Ćmielowie, Horodnicy i Tomaszowie. Zakład w Horodnicy na Wołyniu założył w r. 1803 stolnik W. Księstwa Litewskiego Józef Czartoryski. Wybudował on także w r. 1784 zakład porcelany w Korcu na Wołyniu. Korzystano z pokładów miejscowej glinki i z obfitości drewna z pobliskich lasów. Wyroby ćmielowskie miały charakter użytkowy lub użytkowo-dekoracyjny. Produkowano więc serwisy obiadowe i herbaciane, różnego rodzaju koszyczki, dzbanki, żardiniery. Wzory i kształty czerpano z innych zagranicznych zakładów. Asortyment wyrobów ćmielowskich w wieku XIX stopniowo się rozszerzał. Produkowano serwisy obiadowe, znacznie mniej serwisów herbacianych, koszyczki, dzbanki, także liczne żardyniery (ozdobne półki do kwiatów). W całej produkcji fajansu można wyróżnić trzy okresy. Pierwszy do początek, pierwsze 30-lecie XIX w., kiedy fabryką kierował Watke, a właścicielem był Małachowski. Były to wyroby białe zdobione scenami z antyku oraz talerze zdobione wieńcami liści i winnych gron. W okresie Weissów obok dawnych kształtów występowały koszyczki formowane z delikatnych wałeczków. W dekoracji zanikały dekoracje plastyczne, a pojawiały się nadruki na naczyniach. Sposób ten był znany w Czechach już w końcu XVIII wieku, ale do Ćmielowa trafił znacznie później. Używano wzorów angielskich przedstawiając scenki o różnej tematyce. Dopiero w okresie rządów Cybulskiego zaczęto przedstawiać na talerzach zabytki naszej architektury. W czasie kierownictwa Thielego dominowała majolika, który to sposób produkcji był już w tym czasie zarzucany. Jego wyroby oznaczane były z francuska "M.de M. a C" (wzór w dole), co znaczyło Manufacture de Maiolique a Cmielow. Oczywiście nadal stosowano dekoracje nadrukami na wyrobach. Tworzono też różnego rodzaju figurki. W tym czasie przeważał styl neorenesansowy związany z pracą Thielego w fabryce w Nevers. Ćmielów miał filię w niedalekim Brzustowie, ale prawdopodobnie po r. 1850 produkcję przeniesiono w całości do głównego zakładu.).