Powieść Jarosława Iwaszkiewicza Slawa i chwalą jest dziełem niezwyklesymptomatycznym dla epoki, która je wydała, a właściwie - dla kilku,bardzo różnych, epok naszego wieku. Obmyślana i pisana niezwykle długo,bo prawie przez ćwierćwiecze (1938-1961), wchłonęła w siebie atmosferępotężnych przełomów i sprzeczności, w które obfitował ten czas. Dośćpowiedzieć, że jest rówieśniczką Ładu serca J. Andrzejewskiego i Węzłówżycia Z. Nałkowskiej, Pożegnania z Marią T. Borowskiego oraz Popiolu idiamentu J. Andrzejewskiego, Buraczanych liści M. Jarochowskiej iOby­wateli K. Brandysa, Gór nad Czarnym Morzem W. Macha i Końca zgodynarodów T. Parnickiego. Należy więc nie do jednej, ale do kilku epokli­terackich. Kiedy powstawały pierwsze pomysły i szkice Slawy ichwały, dziewiętnastowieczny model powieści „trzymał się" jeszczemocno, chociaż trwały gorące dyskusje wokół rewolucji literackiejdokonanej przez Prousta i Joyce'a. Kiedy swoją pracę pisarzkontynuował, u nas panował socrea­lizm, a na Zachodzie francuskiegzystencjalizm pospołu z amerykańskim behawioryzmem. Kiedy zaś jąkończył - teoria i praktyka francuskiej „nowej powieści" była jużzjawiskiem dość rozpowszechnionym, także u nas.