Na kolejny tom Poznańskich Studiów z Filozofii Humanistyki składają się w większości teksty przygotowane na I Poznańskie Kolokwia Kognitywistyczne, konferencję zorganizowaną wspólnie przez instytuty Psychologii i Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza oraz Polskie Towarzystwo Kognitywistyczne na przełomie listopada i grudnia 2005 r. w podpoznańskim Będlewie. Osią tematyczną podzielonej na trzy części książki są zagadnienia związane z kognitywną analizą procesów poznawczych, ich opisywaniem i modelowaniem. Część pierwsza poświęcona jest rozważaniom dotyczącym natury i rodzajów umysłów: podstawowym funkcjom umysłów, zagadnieniu świadomości i samoświadomości, sposobom postrzegania świata i funkcjonowania w świecie społecznym. Tematem części drugiej jest działanie umysłów na poziomach psychologicznym, biologicznym i obliczeniowym. Wreszcie część trzecia poświęcona jest interpretowaniu i wyjaśnianiu procesów umysłowych.